Yeraltında gömülü olan her türlü tesisatın yerlerinin, derinlik ve geometrilerinin kazı yapılmadan belirlenmesinin dışında belki de en önemli unsurlardan biri olan "tesisatların yapısal özelliklerinin" ölçülerek yorumlanması ve bu ölçümlerin mühendislerce kolayca anlaşılabilecek ÅŸekilde numerik deÄŸerlere dönüÅŸtürülmesi ülkemizdeki yeraltı haritalama çalışmalarının %99'unda eksik kalan yöndür.
Tespit Mühendislik olarak gerçekleÅŸtirdiÄŸimiz tüm kazısız yeriçi haritalama çalışmalarında :
standart olarak yer almaktadır. Gömülü donatı ve tesisatların derinlik ve lokasyonları arazi ÅŸartları ve mühendislik standartları çerçevesinde deÄŸerlendirilerek
Jeoradar,
EM,
Elektrik,
Manyetik veya
Sismik (Akustik) yöntemlerin birarada kullanılması ile gerçekleÅŸtirilmektedir.
- 3D (3 boyutlu 3B) bir gömülü tesisat / donatı haritalama örneÄŸi (Maslak, ıstanbul). Sol tarafta ortalama 1.25 metre derinliÄŸi gösteren orta çözünürlüklü yeraltı haritasında plastik kablo donatıları ve plastik su borusu ile birlikte beton kütle ayrıntılı bir ÅŸekilde gözlemlenmektedir. SaÄŸ taraftaki fotoÄŸraf çalışmamız ardından yapılan kazı sonucunu göstermektedir -
Yeraltında gömülü tesisatların vaziyet planı üzerine ülke koordinatlarında süperpozesi ve bunların derinlik bilgileri ile sunulması hem A0 ve detay A3 basılı planları (hard-copy) ÅŸeklinde, hem de dijital halde yapılmaktadır.
NASIL YAPIYORUZ ?
AÅŸağıda ıstanbul Avrupa Yakası içinde kalabalık bir ana caddede yer alan ve tamamen kazılarak altından geçen altgeçit ile birleÅŸtirilecek olan bir trafik göbeÄŸi çevresinde gerçekleÅŸtirdiÄŸimiz
GPR (Yeraltı Radarı) çalışmasından örnekler bulunmaktadır. Resimlerin büyük halleri için lütfen üstlerine tıklayınız.
- ÅŸekil 2 : GPR ölçümlerinin vaziyet planı üzerindeki koordinatları -
- ÅŸekil 3 : GPR ölçümleri yorumlanması sonucu yerleri ve derinlikleri belirlenen gömülü tesisatlar. Tüm tesisatlar ve diÄŸer baÄŸlantılı öÄŸeler vaziyet planında X-Y-Z ülke koordinatlarında verilmektedir -
GerçekleÅŸtirdiÄŸimiz tüm çalışmalarda, bulunan gömülü tesisatlar
vaziyet planları üzerine
:
- Çap,
- Derinlik,
- Geometri ve
- Materyal
özelliklerine göre sınıflandırılarak ülke koordinatları ile beraber yerleÅŸtirilmektedir.
- ÅŸekil 4 : GPR ölçümlerinin sonucu bulunan gömülü tesisatların tüm profesyonel mühendislik çizimleri tarafımızdan hazırlanmaktadır -
Dijital ortamda teslim edilen tüm dosyalarda derinlik bilgileri her tesisat için ayrı ayrı hesaplanmakta ve her tesisat "ayrı bir seviye" (layer) olarak girilmekte; bu sayede iÅŸveren tarafından istenildiÄŸinde istenilen tesisatlara ait planların ayrı ayrı deÄŸerlendirilmesi mümkün olmaktadır. VerdiÄŸimiz sonuç raporlarında, örneÄŸin,
- ıstenildiÄŸinde bir içme suyu hattı veya telefon kabloları ayrı ayrı birbirinden bağımsız haritalar haline getirilebilir,
- Ölçüm bölgesinde istenilen yerden enkesit alınıp tesisatların derinlikleri istenilen bir enkesit boyunca incelenebilir,
- ıstenilen yer ve doÄŸrultudan alınan kesitler ile araziye çıkılabilir ve/veya arazi kazı planları geliÅŸtirilebilir.
- GPR ölçümleri ile farklı karakterdeki gömülü tesisatlarının yerlerinin kesin lokasyonlarının, derinlik ve geometrilerinin yüksek hassasiyet ile belirlenmesi mümkündür. Bu ölçümler gerek harita ekipleri gerekse diferansiyel GPS sistemleri ile aynı anda gerçekleÅŸtirilerek gömülü yapı ve tesisatlar cm. seviyesinde doÄŸruluk oranları ile koordinatlanabilir -
- Elektromanyetik ölçümler ile oluÅŸturduÄŸumuz bir yeraltı tesisat haritası (ıstanbul). Ortalama 2 metre derinliÄŸi gösteren 3B haritada farklı tipte tesisatlar ayrıca lejand ile belirtilmekte, böylelikle farklı tür ve derinlikte tüm gömülü tesisatlar istenildiÄŸinde ayrı ayrı incelenebilmektedir. -
- GeniÅŸ kentsel alanlarda lokasyon ve derinlikleri bilinmeyen gömülü boruların yerlerini gösteren GPR kesidi (Çalışma sonrası belirlenen yeraltı boruları için yukarıdaki çalışma öncesi plan resmine tıklayınız) -
ÖNEMLı DÜZELTMELER
EM Yöntemler veya
GPR ile gerçekleÅŸtirdiÄŸimiz yeraltı ve tesisat haritalama çalışmalarında ayrıca elde halihazırda bulunan verilerin saÄŸlaması da yapılmaktadır. ÅŸekil 1 ve 2'de görülen rögar ve tesisat kapaklarının yerleri, ÅŸekil 3'te görülen ölçümlerimiz sonucunda gerçek koordinatlarındaki "birebir" yerlerine alınmıştır (örneÄŸin, göbek ortasında yer alan ve açık mavi ile gösterilen elektrik kapakları ÅŸekil 3'te gerçek koordinatlarına taşınmıştır).
Tüm çalışmalarımızda aynı zamanda projedeki
orjinal vaziyet planında görülmeyen diÄŸer yapılar da koordinatlı olarak gerçek yerlerine iÅŸlenmektedir. ÖrneÄŸin ÅŸekil 1 ve 2'de görülmeyen tesisat baÄŸlantılı kapak, ızgara ve rögarlar, sonuçları gösteren ÅŸekil 3'te mühendislerimizce koordinatlı olarak plan üzerine yerleÅŸtirilmiÅŸtir (örneÄŸin, açık mavi ile gösterilen yol kenarlarındaki yaÄŸmursuyu kapakları, kırmızı renk ile gösterilen elektrik hat kapakları, göbekte yer alan ve lacivert ile gösterilen ıSKı kapağı, vs.). Orjinal planlarda yer almayan / eksik kalan tesisat emareleri gerektiÄŸinde
ayrı ayrı fotoÄŸraflar olarak da koordinatlarıyla süperpoze edilmiÅŸ halde dijital olarak verilebilmektedir.
- ÅŸekil 5 : A-) Orjinal vaziyet planında yanlış koordinatlar ile plan üzerine yerleÅŸtirilmiÅŸ elektrik kapakları. B-) GPR ölçümleri sırasında koordinatları düzeltilmiÅŸ kapak yerleri. Kapakların eski yerleri ile gerçek lokasyonları arasında yaklaşık 4.5 m.'lik mesafe farkı bulunmaktadır. Ayrıca yeraltında tespit edilen içme suyu hattının orjinal vaziyet planında görünmeyen kapağı da sonuç planına koordinatları ile eklenmiÅŸtir. -
- Gömülü kabloların karakterize edilmesinde kullandığımız indüksiyon temelli ek alıcı-verici ünitelerimize örnek. Kullandığımız hassas ekipmanlar yardımıyla geometrisi belirlenen kabloların aynı zamanda aktif olup olmadıkları da raporlanmaktadır -
